ដោយ៖ ពៅ មេត្តា | ថ្ងៃពុធ ទី2 ខែមេសា ឆ្នាំ2014, VOD
ស្តាប់សំឡេង៖ | ចម្លងទុក |
លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (រូបថត៖ ណាត សុភាព)
ការចរចារបស់គណបក្សឈ្នះឆ្នោតទាំងពីរផ្អាកទៅវិញជាថ្មីនៅថ្ងៃទី២៤ខែមីនា នៅពេលដែលគណៈកម្មការចម្រុះធ្វើកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ជជែកពិភាក្សាដល់ចំណុចដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាមទារឲ្យដាក់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតជាស្ថាប័នធម្មនុញ។
ក្រោយជំនួបលើកទី៤ នៅថ្ងៃទី២៤ខែមីនាសារបស់គណបក្សទាំងពីរជាង១ម៉ោង គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រកាសផ្អាកការចរចាដោយចោទថា គណបក្សប្រជាជនមិនមានឆន្ទៈចរចា ទន្ទឹមនឹងនោះគណបក្សប្រជាជនចោទគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ ចង់ចាប់បង្ខំឲ្យដៃគូព្រមតាមការទាររបស់ខ្លួនមុនការចរចា។
នៅថ្ងៃទី០១ ខែមេសា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងក្រោយពេលចូលរួមប្រជុំសភាថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនៅតែប្រកាន់ជំហរចរចាដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ តែគណបក្សសង្គ្រោះមិនគោលជំហរច្បាស់លាស់ទេ។ លោកមិនពន្យល់លម្អិតពីបញ្ហានេះទេ ដោយបង្វែរសំនួរនោះ ឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានទៅសួរគណបក្សប្រឆាំងវិញ «ប្រហែលខ្ញុំមិនអាចបំពេញនូវបំណង របស់អស់លោកបានទេ។ វាមានរឿងអញ្ចេះ ដោយសារតែយើងបានកំណត់ថាយើង ត្រូវដើរទៅមុខ ឯអ្នកដទៃ គេម្តងដើរទៅមុខ គេម្តងដើរថយក្រោយ អ៊ីចឹងអ្នកដែលត្រូវសួរអស់លោកទៅសួរអ្នកដទៃ មិនមែនសួរខ្ញុំទេ»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និង ជាសមាជិកគណៈកម្មការចម្រុះធ្វើកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក ឈាង វុន ថ្លែងថា ទាមទាររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិឲ្យដាក់ជាស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតជាស្ថាប័នធម្មនុញ ហើយសមាជិកកើតចេញពីការបោះឆ្នោតពីសមាជិកសភា២ភាគ៣នោះ ធ្វើឲ្យដំណើរការបោះឆ្នោតជាប់គាំងទៅវិញ។
នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត្យ និង យុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជាលោកហង្ស ពុទ្ធា ផ្តល់អនុសាសន៍ថា គណបក្សទាំងពីរគួរយោគយល់គ្នាក្នុងចរចាហើយត្រូវផ្តោតសំខាន់ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យស្ថាប័នបោះឆ្នោតក្លាយជាស្ថាប័នដែលមានភាពឯករាជ្យ។
ហេតុផលខាងលើតើលោកនាយរដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុនសែនពិតជាមានឆន្ទៈក្នុងការចរចា ដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយដែរឬទេ?
មានហេតុផលមួយចំនួនដែលបង្ហាញថាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនចង់ចរចាបញ្ចប់ វិបត្តិនយោបាយដូចជា ការមិនឯកភាពគ្នានេះ សហគមន៍អន្តរជាតិដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលជាបន្តបន្ទាប់ រួមមានទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី និងបណ្តាលប្រទេសជាសមាជិករបស់សភាពអឺរ៉ុប២៨ប្រទេស ដែលជំរុញឲ្យមានការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា ឲ្យស្របតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
ស្ថានការណ៍នយោបាយមិនច្បាស់លាស់ ដែលធ្វើឲ្យកំណើនសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះក៏ជា ចំណុចដែលនាំឲ្យលោកហ៊ុន សែន ត្រូវគិតពីការចរចាជាមួយគូប្រជែងនយោបាយដែរ។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB ព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០១៤នេះ នឹងធ្លាក់ចុះតិចតួច គឺមកនៅត្រឹម៧% ដោយសារបញ្ហាជាប់គាំងនយោបាយ និងបាតុកម្មរបស់កម្មករោងចក្រកាត់ដេរ។
ស្ថានការណ៍នយោបាយមិនច្បាស់លាស់ ដែលធ្វើឲ្យកំណើនសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះក៏ជា ចំណុចដែលនាំឲ្យលោកហ៊ុន សែន ត្រូវគិតពីការចរចាជាមួយគូប្រជែងនយោបាយដែរ។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB ព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០១៤នេះ នឹងធ្លាក់ចុះតិចតួច គឺមកនៅត្រឹម៧% ដោយសារបញ្ហាជាប់គាំងនយោបាយ និងបាតុកម្មរបស់កម្មករោងចក្រកាត់ដេរ។
របាយការណ៍ពិសេសប្រចាំឆ្នាំរបស់ ADB ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១ ខែមេសា ក្រោមចំណងជើងថា ទស្សនវិស័យអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ២០១៤ (ADO 2014) លើកឡើងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នឹងថយចុះមកនៅត្រឹម ៧% នៅឆ្នាំ២០១៤នេះ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៣ ដែលមាន ៧,២%។ មូលហេតុនៃការធ្លាក់ចុះ ADB បញ្ជាក់ថា ដោយសារស្ថានភាពនយោបាយស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់។
ទន្ទឹមនឹងនេះ អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមសង្គមក៏ពិនិត្យមើលឃើញចំណុចមួយចំនួនដែលនាំឲ្យលោកហ៊ុនសែន ចង់អូសបន្លាយការចរចាដែរ។ បច្ចុប្បន្នគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នាំយកគោលបំណងពីរសំខាន់ទៅចរចាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺ ទី១ការធ្វើកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតឲ្យឯករាជ្យ និង ទី២រៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។
ប្រសិនបើគោលបំណងទាំងពីររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានសម្រេចនៅលើតុចរចានោះ លោក ហ៊ុនសែន មិនប្រាកដថា អាចបន្តអង្គុយលើកៅអីនាយករដ្ឋមន្ត្រីរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៨ទេ។
ចំណុចមួយទៀតគណបក្សប្រជាជន ក៏អាចទុកពេលវេលា សម្រាប់សាងគុណសម្បត្តិលុបលាងកំហុស ដែលមានក្នុងពេលដឹកនាំកន្លងនាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដកសេចក្តីទុកចិត្តនោះ។
លទ្ធផល នៃការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថយចុះ២២អាសនៈ គឺថយពី៩០អាសនៈនៅអាណត្តិទី៤ មកត្រឹម៦៨អាសនៈនៅអាណត្តិទី៥។ របាយការណ៍លើកទី១០របស់ IRI បង្ហាញចំណុចដែលប្រជាពលរដ្ឋយល់ថា កម្ពុជាដើរលើផ្លូវខុស ដោយសារមាន អំពើពុករលួយ បក្ខពួកនិយម បំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និង កសិផលលក់បានតម្លៃទាបជាដើម។
លោក សម រង្ស៊ី ថ្លែងថា លោកមិនចាប់អារម្មណ៍ការលើកឡើងរបស់លោកហ៊ុនសែន ទេ ហើយលោកបញ្ចាក់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅតែប្រកាន់ជំហរចរចាដដែល «អ្នកណាគេចង់ថាអីថាទៅ ចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺយើងនៅតែប្រកាន់ គោលជំហរដដែល។ គោលជំហរទី១ គឺសុំឲ្យស៊ើបអង្កេតពីភាពមិនប្រក្រតី ហើយបើមិនមានការស៊ើបអង្កេត ពីភាពមិនប្រក្រតី ទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតកន្លងទៅហើយ គេត្រូវតែមានការរៀបចំ ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ»។
ទោះជាយ៉ាងណាគណបក្សនយោបាយទាំងសុទ្ធតែដឹងរៀងៗខ្លួនថា មិនអាចខ្វះគ្នាទៅវិញទៅមកបានទេ គឺលោក ហ៊ុន សែនមិនអាចដឹកនាំដោយឯកបក្សដូច វៀតណាម ចិន ឬ កូរ៉េខាងជើងបានទេ ចំណែកលោក សម រង្ស៊ី ក៏ដឹងខ្លួនថា មិនអាចដឹកនាំបាតុករធ្វើបាតុកម្មផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលតែម្តងបានដែរ។ ដូច្នេះ បក្សទាំងពីរសុទ្ធតែមានបំណងនៃការចរចា តែគ្រាន់ថា ការចរចានៅបារម្ភពីការបាត់បង់ប្រយោជន៍ ឬ ការចរចាមិនទាន់មានយន្តការដែលភាគីអាចជឿជាក់គ្នាបាន។
លោកហង្ស ពុទ្ធា សង្កេតឃើញថា ក្រោយបង្ហាញឥទ្ធិពលដាក់គ្នារបស់គណបក្សទាំងពីរមួយរយៈមិនទទួលលទ្ធផលនោះទើបពួកគេងាកមកតុចរចា។ តែលពុទ្ធា បញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានព្រៀបច្រើនក្នុងការចរចាជាឧបសគ្គចំបងមួយ ក្នុងការស្វែងចំណុចរួមនោះ។
សូមសរសេរមកកាន់លោក ពៅ មេត្តា តាមរយៈ minpov@vodhotnews.com
No comments:
Post a Comment