ដោយ យាង សុជាមេត្តា
2015-05-25
2015-05-25
អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិល លើកឡើងថា ការផ្ដល់យោបល់ ឬការរិះគន់របស់តំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) ប្រចាំនៅកម្ពុជា លើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់មិនមែនជាការលូកដៃ ឬជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា នោះទេ។
ការលើកឡើងនេះ ធ្វើឡើងភ្លាមៗបន្ទាប់ពីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានកោះហៅតំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិចំនួន ៤រូប ចូលទៅព្រមាន បន្ទាប់ពីពួកគេបានរិះគន់ទៅលើដំណើរការធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ក្រសួងការបរទេស អះអាងថា ទង្វើរបស់ពួកគេ គឺជាការអនុវត្តផ្ទុយពីធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ការចូលរួមផ្ដល់យោបល់ក្នុងន័យស្ថាបនា ដើម្បីធ្វើឲ្យច្បាប់របស់កម្ពុជា មានលក្ខណៈល្អប្រសើរ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្ស គឺជាភារកិច្ចមួយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
អ្នកវិភាគ និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោកបណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ មានប្រសាសន៍ថា ការផ្ដល់មតិយោបល់ ឬការរិះគន់ទៅលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ណាមួយដែលអង្គការសហប្រជាជាតិយល់ថា មិនទាន់មានលក្ខណៈប្រសើរគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីធានាដល់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស មិនអាចចាត់ទុកថា ជាការលូកលាន់ចូលក្នុងការងារផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសសាមីណាមួយឡើយ។
លោកបណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ ថ្លែងបន្តថា តំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចមានកំហុសលុះណាតែពួកគេទៅបង្គាប់បញ្ជាឲ្យកម្ពុជា ធ្វើនេះធ្វើនោះតាមខ្លួនដោយពុំមានហេតុផល នោះទើបអាចចាត់ទុកថា ជាការលូកដៃចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋាភិបាល និងផ្ទុយពីអ្វីដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។ តែលោកថា បើពួកគេគ្រាន់តែផ្ដល់មតិដើម្បីជួយស្ថាបនា ធ្វើឲ្យច្បាប់កាន់តែមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ នោះពួកគេពុំមានកំហុសឆ្គងអ្វីឡើយ។
លោកបណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ៖ «អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជា យូ.អិន (UN) ជាដើម គឺគេមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្តល់ក្នុងភាពរីកចំរើននៃប្រទេសមួយ អ៊ីចឹងបើគេគ្រាន់តែផ្តល់យោបល់គ្រាន់តែជាសំណើនូវចំណុចខ្វះខាតណាមួយដែលរដ្ឋាភិបាលចន្លោះប្រហោងហើយអាចទទួលយកបាន គឺទទួលយក មិនអាចបដិសេធទាំងស្រុងទេ ព្រោះថា សង្គមស៊ីវិល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល មានភារកិច្ចបំពេញចន្លោះប្រហោងរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រទេសកម្ពុជា ក៏ជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបញ្ចេញប្រតិកម្មទៅមន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិនេះ គឺជាការបង្ហាញកាយវិការមិនទទួលខុសត្រូវក្នុងនាមខ្លួនជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិដែរនោះ។ វត្តមានការិយាល័យនៃឧត្ដមស្នងការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅទីក្រុងភ្នំពេញ គឺជាដៃគូចាំបាច់មិនអាចខ្វះបានរបស់ពលរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីឃ្លាំមើលពីដំណើរការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល គោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ កត់សម្គាល់ថា មតិរិះគន់ដែលតំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា បានលើកឡើង គឺមានបំណងចង់ឲ្យកម្ពុជា មានភាពប្រសើរ និងមានការអភិវឌ្ឍ។ ដូច្នេះលោកថា រដ្ឋាភិបាលគួរយកគំនិតរបស់ពួកគេមកពិចារណា ហើយពិភាក្សាជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត។
លោកបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទៅវិញទេ ជាអ្នកខាតប្រយោជន៍ ប្រសិននៅតែបន្តមិនទទួលយកមតិរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ជុំវិញការតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនេះ៖ «យើងពិនិត្យមើលថា ក្រុមអង្គការទាំងអស់នោះ គាត់មានប្រទេសជាច្រើនដែលសហការជាមួយគាត់ អ៊ីចឹងបើសិនណាយើងបដិសេធទាំងស្រុងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសយើងទៅវិញ ជាពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងសេដ្ឋកិច្ច ព្រោះបើសិនណាជាគាត់កៀរគរ គាត់បង្ហាញគ្នាគាត់ឲ្យឃើញពីភាពអវិជ្ជមាននៃប្រទេសកម្ពុជា គឺពួកគាត់កាត់បន្ថយនូវជំនួយ និងកម្ចីរបស់បរទេសធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងជាអ្នករងទុក្ខ មិនមែនអ្នកដឹកនាំរងទុក្ខទេ»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសលោក ហោ ណាំហុង កាលពីថ្ងៃទី២១ ឧសភា បានកោះហៅតំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ចំនួន ៤រូបនោះ រួមមានតំណាងការិយាល័យនៃឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស តំណាងអង្គការយូនីសេហ្វ (UNICEF) តំណាងអង្គការមូលនិធិប្រជាជនអង្គការ សហប្រជាជាតិ (UNFPA) និងតំណាងស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីសមភាពយេនឌ័រ និងការផ្ដល់សិទ្ធិអំណាចស្ត្រី (UN Women) ចូលព្រមានឲ្យបញ្ឈប់ការរិះគន់ទៅលើរដ្ឋាភិបាលទាក់ទងនឹងការធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។
ពួកគេត្រូវបានក្រសួងការបរទេសចោទប្រកាន់ថា បានប្រព្រឹត្តនូវទង្វើខុសឆ្គងផ្ទុយទៅនឹងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងនាមជាតំណាងភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា ក្រោយពីពួកគេបានផ្តល់យោបល់ និងរិះគន់ចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល នៅតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
មួយថ្ងៃមុនការកោះហៅតំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិចូលជួបក្រសួងការបរទេស ក៏បានផ្ញើលិខិតទៅឲ្យឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា លោក វីល្លៀម ថត (William E.Todd) ដើម្បីសម្ដែងការមិនពេញចិត្តចំពោះឯកអគ្គរដ្ឋទូតរូបនេះ ដែលបានទិតៀនលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនៅតាមបណ្ដាញសារព័ត៌មាន។ ក្រសួងការបរទេសបានចាត់ទុកពាក្យសម្ដីរបស់លោក វីល្លៀម ថត ថាមានលក្ខណៈព្រហើនខ្លាំង។
ក្រសួងការបរទេសក៏បានបញ្ជាក់ប្រាប់តំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិដែរថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ពុំបានចែងតម្រូវឲ្យធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឬសង្គមស៊ីវិលមុននឹងដាក់សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ណាមួយទៅកាន់រដ្ឋសភានោះទេ។ ក្រសួងការបរទេសអះអាងថា ក្នុងនាមជានីតិរដ្ឋមួយ រដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែចង់ដឹងថា អ្នកណាធ្វើអ្វីខ្លះក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវការតម្លាភាព និងរបៀបរៀបរយ ខណៈដែលមានអង្គការ-សមាគមរាប់ពាន់កំពុងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។
ចំពោះការលើកឡើងរបស់ក្រសួងការបរទេសដូចនេះ អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តិកម្មនៃអង្គការ-សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ច្រាក់ (CHRAC) លោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ មានប្រសាសន៍ថា បើទោះជារដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ពុំមានចែងតម្រូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិគ្រោះយោបល់ជាមួយសង្គមស៊ីវិល ឬពលរដ្ឋក្តី ប៉ុន្តែលោកថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា កម្ពុជាប្រកាន់យករបបនយោបាយតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលនេះមានន័យថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា តម្រូវឲ្យពលរដ្ឋចូលរួមក្នុងកិច្ចការសាធារណៈ និងនយោបាយរបស់ប្រទេសជាតិ។
លោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ ក៏បញ្ជាក់ដែរថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលមិនបានបដិសេធមិនឲ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនោះឡើយ ប៉ុន្តែលោកថា សង្គមស៊ីវិលគ្រាន់តែចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើយ៉ាងណាឲ្យដំណើរការនៃការតាក់តែងច្បាប់នេះ ប្រព្រឹត្តិទៅតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយមានការចូលរួមពិគ្រោះយោបល់ពីពលរដ្ឋសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានា។
លោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ៖ «ជាការពិតហើយដែលត្រូវការបង្កើតច្បាប់ដើម្បីឲ្យមាននីតិរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែដើម្បីឲ្យមាននីតិរដ្ឋហ្នឹងល្អត្រឹមត្រូវទៅបាននីតិរដ្ឋក៏ត្រូវការប្រជាធិបតេយ្យបានសេចក្ដីថា ការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋដែលពលរដ្ឋបានឃើញ ឯកភាពទៅនឹងខ្លឹមសារនៃនីតិរដ្ឋ បានសេចក្ដីថា ជាខ្លឹមសារច្បាប់ គឺច្បាប់ដែលគ្រប់គ្រងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលពលរដ្ឋបានឯកភាពថា ឲ្យច្បាប់ហ្នឹង មានខ្លឹមសារ អ៊ីចឹងក្នុងការគ្រប់គ្រងគេ ហើយបើកាលណាពលរដ្ឋឯកភាពនឹងខ្លឹមសារច្បាប់ ហើយឯកភាពជាមួយនឹងគោលការណ៍នីតិរដ្ឋដល់ពេលអ៊ីចឹងទៅពលរដ្ឋចូលរួមគោរពផងដែរ។ យ៉ាងណាមិញ កាលណាសង្គមស៊ីវិលយើង ដែលជាក្រុមគោលដៅទទួលរងពីការគ្រប់គ្រងរបស់ច្បាប់ហ្នឹង ហើយបើកាលណាគេបានចូលរួមអ៊ីចឹងទៅគេយល់អំពីខ្លឹមសារ គេយល់អំពីទម្រង់នៃច្បាប់ហ្នឹង គឺគេចូលរួមអនុវត្តច្បាប់ ហើយគេយល់ឃើញ ច្បាប់នេះចូលរួមការពារ លើកកម្ពស់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់គេដែរ ហើយវាក៏ជាមុខមាត់របស់កម្ពុជាដែរ»។
ចំពោះតំណាងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជាវិញ បើទោះជាមានការព្រមានពីក្រសួងការបរទេសក្តី ពួកគេបានអះអាងថា ពួកគេបានធ្វើសកម្មភាពការងារស្ថិតក្នុងអាណត្តិរបស់ខ្លួន។ ពួកគេក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា នឹងនៅតែផ្ដល់ការឧបត្ថម្ភគាំទ្ររបស់ខ្លួនសម្រាប់កិច្ចសន្ទនាជាមួយសង្គមស៊ីវិល លើច្បាប់ដ៏មានសារសំខាន់មួយនេះ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នាអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជួបប្រជុំដោយសន្តិវិធី និងក្នុងការបង្កើតសមាគម លោក ម៉ៃណា គីអៃ (Maina Kiai) បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ពីទីក្រុងហ្សឺណែវ (Geneva) ប្រទេសស្វីស (Switzerland) កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា អំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យធានាថា សង្គមស៊ីវិលអាចរួមចំណែកប្រកបដោយអត្ថន័យនៅក្នុងការតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។
លោក ម៉ៃណា គីអៃ ចាត់ទុកការតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ធ្វើឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលនៅពេលនេះ ថាជារឿងចម្លែក ព្រោះលោកថា ច្បាប់ដែលមានគោលដៅគ្រប់គ្រង អង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា តែរដ្ឋាភិបាលបែរជាផាត់សង្គមស៊ីវិលចេញពីដំណើរការតាក់តែងច្បាប់នេះទៅវិញ៕
1 comment:
Hun Sen' s regime is not a bonafide Khmer government, it is just a regime implanted by and serving Hanoi leaders .
Post a Comment